Ukraine tuyên bố cảnh giác nếu Wagner đến Belarus

Xe tăng Wagner trên đường phố Rostov-on-Don, Nga, ngày 24/6. Ảnh: Reuters

New York Times ngày 1/7 đưa tin, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã đồng ý với kế hoạch củng cố khu vực biên giới nước này với Belarus, trước thông tin tập đoàn Wagner có thể sẽ chuyển điểm đóng quân.

Phát biểu trong cuộc họp với Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez khi ông này tới thăm Kiev cùng ngày, Tổng thống Zelensky khẳng định lực lượng tình báo Ukraine đang theo dõi chặt chẽ tình hình.

“Chúng tôi phân tích rất cẩn thận mọi thực tế và viễn cảnh theo mọi hướng. Các quan chức cấp cao của Ukraine đã được chỉ đạo tăng cường lực lượng ở khu vực phía bắc để đảm bảo hòa bình”, ông nói.

Các tân binh Ukraine trong một cuộc tập trận huấn luyện chiến đấu vào tháng 3 ở khu vực Kiev. Ảnh: NYT

Trước đó, Trung tướng Serhiy Nayev, Chỉ huy Lực lượng liên quân Ukraine, hôm 30/6 khẳng định trên Telegram rằng hiện không có mối đe dọa trực tiếp nào về một chiến dịch tiến công đường bộ từ Belarus.

“Tuy nhiên, chúng tôi đã lên phương án tăng cường lực lượng và phương tiện, cũng như các phương thức khác nhằm tăng khả năng phòng thủ nếu mức độ đe dọa gia tăng”, ông Nayev nhấn mạnh.

Các tuyên bố từ Kiev đưa ra trong bối cảnh Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko đồng ý cho lãnh đạo tập đoàn quân sự tư nhân Wagner Yevgeny Prigozhin và các thành viên đến đóng quân tại một căn cứ quân sự “bỏ hoang”.

Hôm 30/6, phát biểu tại sự kiện kỷ niệm Quốc khánh Belarus, Tổng thống Lukashenko cho biết ông cởi mở với ý tưởng mời tập đoàn Wagner huấn luyện quân đội nước này. “Tiếc là các thành viên Wagner vẫn chưa đến Belarus. Tôi đã trao đổi với các chuyên viên huấn luyện của Wagner và sẵn sàng hoan nghênh nếu họ đến hỗ trợ rèn luyện và chia sẻ kinh nghiệm cho binh sĩ Belarus”, ông nói.

Theo NYT, lời mời trên của Minsk khiến Ukraine và các lãnh đạo NATO lo lắng về mối đe dọa tiềm ẩn từ Wagner – một trong những lực lượng có vai trò lớn trong cuộc chiến tại Ukraine – có thể sẽ có mặt ở gần Kiev.

Hình ảnh vệ tinh do Planet Labs cung cấp cho The Washington Post tại một căn cứ không quân bỏ hoang ở Belarus, từ ngày 24-30/6. Ảnh: Planet Labs

Các hình ảnh vệ tinh của Planet Labs từ ngày 24-26/6 cho thấy, khoảng 250 chiếc lều quân sự đã đột ngột được dựng lên tại một căn cứ quân sự bỏ hoang ở ngoại ô thị trấn Osipovichi, cách thủ đô Minsk khoảng 128km và Kiev hơn 450km. Nhiều chuyên gia phương Tây đặt nghi vấn liệu nơi này sẽ được dành cho tập đoàn Wagner.

Tuy nhiên, Belarus chưa có thông báo về nơi Wagner được phép đóng quân. Khu vực trên cũng chưa được xác định sẽ sử dụng cho mục đích gì.

Lãnh đạo tập đoàn quân sự tư nhân Nga Wagner Yevgeny Prigozhin, ngày 24/6. Ảnh: AP

Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko là một trong những lãnh đạo góp phần chấm dứt cuộc binh biến vũ trang tại Nga, sau khi trùm Wagner Prigozhin hôm 23/6 phát động 25.000 binh sĩ hành quân từ chiến trường Ukraine tiến về Nga. Hành động của Wagner bị chính phủ Nga gọi là “âm mưu đảo chính” và bị Tổng thống Vladimir Putin gọi là “phản quốc”.

Đến đêm 24/6, khi còn cách thủ đô Moscow khoảng 200 km, ông Prigozhin quyết định chấm dứt cuộc nổi loạn và rút lực lượng trở về doanh trại để “tránh đổ máu”, sau khi đạt được thỏa thuận với Điện Kremlin.

Điện Kremlin cho biết, ông Lukashenko cùng các quan chức Nga đã đàm phán với trùm Wagner và thiết lập một thỏa thuận để hạ nhiệt căng thẳng.

Theo đó, ông Prigozhin sẽ được miễn truy tố hình sự và được đảm bảo rời Nga sang Belarus. Các binh sĩ Wagner tham gia vào cuộc nổi loạn cũng sẽ không bị truy tố vì những công lao trước đây của họ trên chiến trường. Họ có thể đi theo ông trùm tới Belarus hoặc ký hợp đồng với Bộ Quốc phòng Nga.

Đỗ Thảo